Bản tin thuế

Thông tư 200 về chế độ kế toán doanh nghiệp

Ngày 22/12/2014, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 200/2014/TT-BTC hướng dẫn Chế độ kế toán doanh nghiệp thay thế cho Quyết định số 15/2006/QĐ-BTC và Thông tư số 244/2009/TT-BTC. Những điểm đang lưu ý trong Thông tư 200 như sau:

Được dùng ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ để ghi sổ kế toán

Các doanh nghiệp có nghiệp vụ thu, chi chủ yếu bằng ngoại tệ, đáp ứng đủ các tiêu chuẩn tại Điều 4 Thông tư 200 sẽ được chọn một loại ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ để ghi sổ kế toán.

Doanh nghiệp sử dụng ngoại tệ làm đơn vị tiền tệ trong kế toán thì đồng thời với lập Báo cáo tài chính (BCTC) theo ngoại tệ còn phải chuyển đổi BCTC sang Đồng Việt Nam (VND).

BCTC mang tính pháp lý để công bố ra công chúng và nộp các cơ quan có thẩm quyền tại Việt Nam là BCTC được trình bày bằng VND.

Chứng từ kế toán

Doanh nghiệp được chủ động xây dựng, thiết kế biểu mẫu chứng từ kế toán nhưng phải đáp ứng được các yêu cầu của Luật Kế toán và đảm bảo rõ ràng, minh bạch.

Các loại chứng từ kế toán tại Phụ lục 3 Thông tư chỉ mang tính hướng dẫn. Trường hợp doanh nghiệp không tự xây dựng, thiết kế cho riêng mình được thì có thể áp dụng theo Phụ lục 3.

Về tài khoản kế toán

Các tài khoản tài sản không phân biệt ngắn hạn và dài hạn.

Bỏ tài khoản: 129, 139, 142, 144, 159, 311, 315, 342, 351, 415, 431, 512, 531, 532 và toàn bộ các tài khoản ngoài bảng.

Thêm tài khoản:

Tài khoản 171 – Giao dịch mua, bán lại trái phiếu Chính phủ

Tài khoản 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi

Tài khoản 356 – Quỹ phát triển khoa học và công nghệ

Tài khoản 357 – Quỹ bình ổn giá

Tài khoản 417 – Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp.

Thay đổi các tài khoản sau:

Tài khoản 222 – Đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết (trước đây là Góp vốn liên doanh).

Tài khoản 228 – Đầu tư khác (trước đây là Đầu tư dài hạn khác).

Tài khoản 229 – Dự phòng tổn thất tài sản (trước đây là Dự phòng giảm giá đầu tư dài hạn).

Tài khoản 242 – Chi phí trả trước (trước đây là Chi phí trả trước dài hạn).

Tài khoản 244 – Cầm cố, thế chấp, ký quỹ, ký cược (trước đây là Ký quỹ, ký cược dài hạn).

Tài khoản 341 – Vay và nợ thuê tài chính (trước đây là Vay dài hạn).

Tài khoản 343 – Nhận ký quỹ, ký cược (trước đây là Nhận ký quỹ, ký cược dài hạn).

Tài khoản 411 – Vốn đầu tư của chủ sở hữu (trước đây là Nguồn vốn kinh doanh).

Tài khoản 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối (trước đây là Lợi nhuận chưa phân phối).

Tài khoản 521 – Các khoản giảm trừ doanh thu (gộp 3 tài khoản 521, 531, 532 trước đây).

Báo cáo tài chính

Thông tin bắt buộc trong BCTC không còn “Thuế và các khoản nộp Nhà nước”.

Kỳ lập BCTC giữa niên độ sẽ gồm BCTC quý (cả quý IV) và BCTC bán niên (trước chỉ yêu cầu BCTC quý và không cần quý IV).

Thêm các quy định mới về xây dựng nguyên tắc kế toán và BCTC khi doanh nghiệp không đáp ứng giả định hoạt động liên tục (Điều 106).

Thuyết minh báo cáo tài chính cũng có nhiều sự thay đổi, bổ sung các chỉ tiêu như:

– Phần đặc điểm hoạt động của doanh nghiệp bổ sung thêm: chu kỳ sản xuất, kinh doanh thông thường; cấu trúc doanh nghiệp.

– Phần chính sách kế toán áp dụng chia ra chỉ tiêu cụ thể cho 2 trường hợp Doanh nghiệp đáp ứng giả định hoạt động liên tục và Doanh nghiệp không.

– Phần thông tin bổ sung cho các khoản mục trình bày trong Bảng Cân đối kế toán thêm chỉ tiêu: nợ xấu; vay và nợ thuê tài chính; tài sản dở dang dài hạn…

Số sách kế toán

Doanh nghiệp được tự xây dựng biểu mẫu sổ kế toán cho riêng mình nhưng phải đảm bảo cung cấp thông tin về giao dịch kinh tế một cách minh bạch, đầy đủ. Trường hợp không tự xây dựng có thể áp dụng biểu mẫu sổ kế toán theo Phụ lục số 4 của Thông tư 200. Ngoài ra, Thông tư còn có quy định mới hướng dẫn chuyển đổi số dư trên sổ kế toán.

Thông tư này có hiệu lực từ ngày 05/02/2015 và áp dụng cho năm tài chính bắt đầu hoặc sau ngày 01/01/2015.

Hướng dẫn Doanh nghiệp thanh toán giao dịch góp vốn

Ngày 29/01/20145, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 09/2015/TT-BTC hướng dẫn hình thức thanh toán của doanh nghiệp trong các giao dịch góp vốn và mua bán, chuyển nhượng phần vốn góp vào doanh nghiệp khác; và hình thức thanh toán của các doanh nghiệp không phải là tổ chức tín dụng trong quan hệ vay, cho vay và trả nợ vay lẫn nhau trên lãnh thổ Việt Nam.

Theo đó, doanh nghiệp không được sử dụng tiền mặt (tiền giấy, tiền kim loại do NHNN phát hành) để thanh toán khi thực hiện các giao dịch góp vốn và mua bán, chuyển nhượng phần vốn góp vào doanh nghiệp khác.

Thay vào đó, doanh nghiệp sẽ phải thanh toán bằng các hình thức sau:

– Thanh toán bằng Séc;

– Thanh toán bằng ủy nhiệm chi – chuyển tiền;

– Các hình thức thanh toán không sử dụng tiền mặt phù hợp khác theo quy định hiện hành.

Thông tư này có hiệu lực thi hành từ ngày 17/03/2015.

Công văn về chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp về chuyển nhượng vốn

Ngày 27/01/2015, Tổng Cục Thuế đã có công văn số 320/TCT-CS về chính sách thuế Thu nhập doanh nghiệp của hoạt động chuyển nhượng vốn của chủ đầu tư nước ngoài ở ngoài Việt Nam.

Căn cứ điểm 2 phần A, điểm 1 và điểm 3.2 phần E Thông tư số 130/2008/TT-BTC ngày 26/12/2008 của Bộ Tài chính về thuế thu nhập doanh nghiệp; điểm c khoản 2 Điều 14 Thông tư 78/2014/TT-BTC ngày 18/6/2014 của Bộ Tài chính về thuế thu nhập doanh nghiệp; điểm b khoản 8 Điều 12 Thông tư số 156/2013/TT-BTC ngày 6/11/2013 của Bộ Tài chính về quản lý thuế. Tổng Cục thuế hướng dẫn: “Trường hợp Công ty chủ đầu tư nước ngoài (Công ty A) có hoạt động chuyển nhượng 100% vốn góp của Công ty A trong Công ty ở Việt Nam (Công ty B) cho một công ty nước ngoài khác (Công ty C) thì Công ty A đã phát sinh thu nhập từ chuyển nhượng vốn tại Việt Nam. Công ty B (nơi các tổ chức nước ngoài đầu tư vốn) có trách nhiệm kê khai, nộp thay số thuế TNDN phải nộp từ hoạt động chuyển nhượng vốn của Công ty A. Việc kê khai thuế, nộp thuế được thực hiện theo quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý thuế.”.

Công văn về chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp

Trường hợp khi lập báo cáo tài chính năm 2012, nếu nguồn Quỹ dự phòng trợ cấp mất việc làm của doanh nghiệp còn số dư (sau khi đã chi trợ cấp mất việc làm trong năm 2012) doanh nghiệp hạch toán tăng thu nhập khác năm 2012 của doanh nghiệp, doanh nghiệp không được chuyển số dư Quỹ sang năm sau sử dụng.”.

Trên đây là nội dung hướng dẫn tại Công văn số 65/TCT-CS ngày 08/01/2015 của Tổng Cục Thuế – Bộ Tài chính về chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp.

Công văn hướng dẫn về việc kiểm toán báo cáo tài chính đối với nhà thầu nước ngoài nộp thuế theo phương pháp hỗn hợp

Trường hợp Nhà thầu nước ngoài, Nhà thầu phụ nước ngoài đã đăng ký với cơ quan thuế và được thực hiện việc nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ và nộp thuế TNDN theo tỷ lệ % tính trên doanh thu tính thuế như nêu trên, thì phải lập báo cáo tài chính kèm theo Bảng Cân đối tài khoản và Bản thuyết minh báo cáo tài chính gửi các cơ quan chức năng. Nhà nước khuyến khích Nhà thầu nước ngoài thực hiện kiểm toán báo cáo tài chính vì mục đích thuế và Nhà thầu nước ngoài, Nhà thầu phụ nước ngoài trong trường hợp này không thuộc đối tượng bắt buộc phải kiểm toán như theo hướng dẫn tại công văn số 1339/BTC-CĐKT ngày 24/01/2014 của Bộ Tài chính.

Trên đây là nội dung hướng dẫn tại Công văn số 378/TCT-KK ngày 30/01/2015 của Tổng Cục thuế – Bộ Tài chính.